Podstawę prawną utworzenia sieci stanowią dyrektywy unijne – Dyrektywa Ptasia (z 2009 roku – 2009/147/WE) i Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa, z 1992 roku – 92/43/EWG). Obszar utworzono celem zachowania siedlisk i gatunków cennych i zagrożonych w skali Europy oraz ochrona różnorodności biologicznej. Pierwsza koncepcja sieci w Polsce została opracowana w 2001 roku i rozwijana do 2003, kiedy to Polska zobowiązała się do wyznaczenia na swoim terytorium obszarów Natura 2000. Do polskiego prawa przepisy unijne wprowadzono Ustawą o Ochronie Przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku. Podstawową zasadą postępowania w obszarach natura 2000 są takie działania, które nie wpływają na pogorszenie stanu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt  dla których obszar został wyznaczony.

Natura 2000 na terenie Nadleśnictwa Trzebciny:

1.      obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO)       - PLB220009 Bory Tucholskie  - całe Nadleśnictwo – powierzchnia 16612,65 ha. Teren ten zasiedla szereg gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej oraz Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt. Są to miedzy innymi; kania, zimorodek, żuraw, błotniak stawowy, gągoł, dzięcioły, lelek i inne.

2.      specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO)  - PLH040017 Sandr Wdy – powierzchnia 952,37 ha. Część obszaru pokrywa się z rezerwatem przyrody Jezioro Piaseczno a następnie poprzez kompleks podmokłych łąk,  i ciek wodny przechodzi w Dolinę Rzeki Wdy. Pozostałe fragmenty obszaru stanowią śródleśne ekosystemy bagienne oraz podmokłe siedliska wzdłuż rzeki Sobińska Struga. Gatunkiem dominującym w drzewostanie jest sosna, lecz wzdłuż Wdy spotyka się obszary charakterystyczne dla grądu, co z pewnością miało duże znaczenie w procedurze wyznaczania obszaru.